Jak zadawać pytania w badaniach ankietowych?
Badania ankietowe charakteryzują się możliwość przeprowadzania ich z wykorzystaniem rozmaitych środków. Wśród nich można wyznaczyć ankiety realizowane poprzez rozmowy telefoniczne, z wykorzystaniem Internetu, urządzeń mobilnych bądź tradycyjne wywiady realizowane twarzą w twarz.
Na co zwrócić uwagę w procesach badawczych?
Wybierając narzędzie należy zwrócić uwagę na dopasowanie go do umiejętności oraz ogólnej charakterystyki próby badawczej. Ankieta powinna zostać zbudowana w taki sposób, aby była zrozumiała dla osób poddanych badaniu, zaś sami badani powinni być zainteresowani temat i posiadać odpowiednią wiedzę. Pytania, które zostają zawarte w ankiecie powinny być przede wszystkim rzeczowe, a sam badacz powinien wykazywać się dobrą znajomością tematu. Ponadto pytania:
- nie mogą dotyczyć kwestii mogących ujawnić osobę respondenta;
- powinny być formułowane w sposób logiczny;
- powinny umożliwiać uzyskiwanie danych obiektywnych, porównywalnych i sprawdzalnych.
O pytaniach zawartych w ankietach
Projektując ankietę warto także zwrócić uwagę na to, aby pytania w niej zawarte odpowiadały postawionemu celowi i umożliwiały wieloaspektowe wydobywanie informacji. Konstruując pytania należy korzystać zarówno z pytań otwartych, jak i zamkniętych. Warto zwrócić także uwagę na zastosowanie skalowanych odpowiedzi (np. zastosować skalę od 1-7). Projektując narzędzie należy się wystrzegać takich błędów, jak:
- pytania sugerujące i dwuznacznie;
- pytania orientujące się wokół spraw wrażliwych;
- pytania naruszające prywatność osoby badanej.
O budowanie ankiety
Odnosząc się do samej budowy ankiety należy pamiętać, że kolejność pytań nie powinna być przypadkowa, lecz powinna stanowić uporządkowaną całość. Zaś same pytania powinny stanowić logiczną całość. Jeśli ankieta dotyczy kilku bloków tematycznych to powinny one być od siebie oddzielone. W celu sprawdzenia prawdomówności ankietowanych można zastosować pytania sprawdzające, kontrolujące.
Budowa ankiety to czasem nie wszystko…
Właściwa budowa narzędzi służących do badań ankietowych przekłada się na sukces badania. Stąd tak ważne jest właściwe zaprojektowanie ankiety, która posłuży do uzyskiwania informacji w odpowiedzi na postawiony cel badawczy. Ponadto, jeśli przeprowadza się badania z wykorzystaniem osoby ankietera, należy pamiętać o maksymalnym zminimalizowaniu możliwości zaistnienia efektu ankietera.
